Trung Quốc, với diện tích 9.596.960km², là nước lớn thứ tư thế giới, sau Nga, Canada và Mỹ. Ngày nay, với dân số hơn 1,3 tỉ người, trong đó lực lượng lao động 803,3 triệu người - lớn nhất thế giới, Trung Quốc trở thành “đại công xưởng” của thế giới và cũng là một thị trường tiêu thụ khổng lồ.
Ngày 18/12/1978, nhà lãnh đạo thiên tài Đặng Tiểu Bình cùng Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã có một quyết định làm thay đổi vận mệnh của cả dân tộc: Cải cách và mở cửa nền kinh tế. Ở thời điểm đó, giữa các quốc gia thuộc hệ thống kinh tế xã hội chủ nghĩa thế giới, Trung Quốc là nước đi đầu trong việc tháo gỡ cơ chế cũ, bứt phá thận trọng nhưng sáng tạo và mạnh bạo nhằm xây dựng một nền kinh tế mới.
Từ khi ông Đặng Tiểu Bình tiến hành cuộc cải cách và mở cửa năm 1978, đến nay sau hơn 30 năm, nền kinh tế Trung Quốc đã có những bước nhảy vọt đáng nể. Đến năm 2005, nền kinh tế Trung Quốc đã đứng thứ tư thế giới, sau Mỹ, Nhật và Đức. Dự báo 10 năm nữa Trung Quốc sẽ vượt Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới. Trung Quốc cũng đã đưa người vào không gian bằng tàu vũ trụ do họ chế tạo (tàu Thần Châu), tháng 10.2005…
Những thành tựu đạt được
Năm 1978, Hội nghị Trung ương 3 khóa XI của Đảng cộng sản Trung Quốc (12/1978) quyết định cải cách và mở cửa kinh tế. Đây là cuộc cải cách lớn, toàn diện về kinh tế, từ tư duy lý luận đến hoạt động thực tiễn, từ quan hệ sở hữu tài sản tới cơ chế quản lý kinh tế, từ điều hành nền sản xuất tới phân phối thu nhập...
Năm 1979: Trung Quốc quyết định xây dựng các đặc khu kinh tế, gồm ba đặc khu kinh tế là Thâm Quyến, Chu Hải, Sán Đầu tại tỉnh Quảng Đông và đặc khu kinh tế Hạ Môn tại tỉnh Phúc Kiến. Việc quyết định xây dựng đặc khu nhằm mở rộng hợp tác kỹ thuật và giao lưu kinh tế với nước ngoài, tận dụng FDI (vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài), đưa khoa học kỹ thuật tiên tiến vào Trung Quốc. Từ năm 1978-2007, FDI tích lũy vượt 760 tỉ USD, đứng đầu thu hút FDI tại các nước đang phát triển và đứng thứ hai thế giới.
Năm 1982, Trung Quốc thực hiện khoán sản lượng hoặc khoán toàn bộ đến hộ nông dân. Việc giải phóng năng lực sản xuất cho hàng trăm triệu hộ nông dân đã mang lại bước nhảy vọt trong kinh tế nông thôn. Giá trị tổng sản lượng nông nghiệp tăng bình quân 11,5%/năm trong giai đoạn 1980 - 1985, gấp 3,5 lần giai đoạn 1953 - 1980.
Năm 1986, Trung Quốc khởi động cải cách doanh nghiệp nhà nước. Năm 1993, Trung Quốc hiện đại hóa khu vực kinh tế nhà nước gồm tổ chức các tập đoàn lớn, đổi mới kỹ thuật, áp dụng phương pháp quản lý khoa học. Các doanh nghiệp nhà nước vừa và nhỏ có quyền lựa chọn hình thức tổ chức và hoạt động như cổ phần hóa, cho thuê, chuyển thành sở hữu tập thể hoặc bán cho tư nhân. Đến cuối năm 2007, 1.550 doanh nghiệp lên sàn chứng khoán.
Năm 1992, Trung Quốc xác lập mục tiêu “kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa”. Mở đầu thị trường hóa trong lĩnh vực y tế và nhà ở thị trường hóa từ năm 1992 - 1994. Kết quả điển hình của thị trường hóa là doanh thu trong lĩnh vực kinh doanh ăn uống tăng gấp 225 lần; bình quân năm tăng 20,53%.
Năm 1994: Trung Quốc thông qua Luật ngoại thương, bãi bỏ việc lập kế hoạch theo chỉ thị hoạt động xuất nhập khẩu; trao cho doanh nghiệp quyền hoạt động kinh tế đối ngoại, bãi bỏ việc cấp quota đối với một loạt hàng hóa. Nhà đầu tư nước ngoài được hưởng ưu tiên và ưu đãi về thuế. Các khu vực kinh tế tự do như khu Phố Đông ở thành phố Thượng Hải, Thâm Quyến… trở thành trung tâm thu hút tư bản nước ngoài và là “trung tâm phát triển”. Từ năm 1978 - 2007, kim ngạch ngoại thương tăng từ 20,64 tỉ USD lên 2.170 tỉ USD, hơn 100 lần!
Năm 1993, Trung Quốc tiến hành cải cách chính sách thuế theo hướng thúc đẩy doanh nghiệp phát triển và áp dụng chính sách giá theo giá thị trường. Năm 1996, Trung Quốc áp dụng tỷ giá ngoại tệ thống nhất dựa theo tỷ giá giao dịch trên thị trường liên ngân hàng. Năm 1999, kinh tế ngoài quốc doanh được xác định là một bộ phận cấu thành quan trọng của kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa.
Năm 2001, Trung Quốc chính thức trở thành thành viên WTO. Đến năm 2002, các ngân hàng nước ngoài đã mở 175 công ty với tổng số vốn 31,7 tỉ USD; chín công ty bảo hiểm nước ngoài thuộc tám nước đã mở 12 công ty tại Trung Quốc. Các tổ chức tài chính thu hút vốn FDI tập trung tại các thành phố và đặc khu như Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu, Thâm Quyến, Hạ Môn, Chu Hải, Thiên Tân…
Năm 2004, Trung Quốc cổ phần hóa các ngân hàng thương mại quốc doanh; đưa điều khoản bảo hộ tài sản tư hữu vào Hiến pháp. Căn cứ theo số liệu của tạp chí Forbes, Trung Quốc có 10 tỉ phú USD năm 2005 trong số 691 tỉ phú USD của thế giới.
Năm 2005, Trung Quốc bãi bỏ thuế nông nghiệp; đưa ra nhiệm vụ lịch sử xây dựng nông thôn mới xã hội chủ nghĩa. Nông dân chiếm hơn 70% dân số Trung Quốc thoát nghèo, một số người và khu vực dần giàu lên. Từ năm 1978 - 2007, người nghèo ở nông thôn từ 250 triệu người giảm còn 14,79 triệu người.
Năm 2007: Luật về quyền tài sản tư ra đời. Theo Nhân dân nhật báo, tiền dự trữ trong dân tăng gấp 700 lần trong 30 năm. Theo con số thống kê của tạp chí Forbes tháng 3.2008, số lượng tỉ phú USD của Trung Quốc là 42 người; cộng thêm 26 tỉ phú của đặc khu Hongkong, Trung Quốc vượt qua Nhật Bản trở thành nước có nhiều tỉ phú nhất châu Á. Ngoài ra, Trung Quốc còn là một trong những nước có nhiều triệu phú nhất thế giới.
Ngày nay Trung Quốc là một thị trường tiêu thụ đầy hấp dẫn
Với tầng lớp trung lưu (thu nhập từ 11.000USD/năm trở lên) ước khoảng 100 - 150 triệu người, Trung Quốc đang là thị trường đầy sức hút của các hãng thời trang, mỹ phẩm thế giới.
Năm 2000, Trung Quốc có 87 triệu thuê bao điện thoại di động, đến nay con số đó là 432 triệu thuê bao. Internet cũng phát triển nhanh chóng với 220 triệu thuê bao, vượt Mỹ để dẫn đầu thế giới.
Nhưng đáng kể nhất là cơn sốt tiêu thụ xe hơi tại nước đông dân nhất thế giới này. Kể từ năm 1994, chính phủ Trung Quốc chính thức cho phép người dân sở hữu xe hơi, đến nay số lượng xe hơi sở hữu tư nhân tại Trung Quốc là 11,5 triệu chiếc. Hiện nay, xe hơi là cơn sốt tiêu dùng trong giới trung lưu tại Trung Quốc. Gần đây, Trung Quốc đã qua mặt Nhật để trở thành thị trường xe hơi lớn thứ nhì thế giới, sau Mỹ.
Thị trường Trung Quốc thu hút các đại gia bán lẻ. Một siêu thị của Wal-Mart tại Thâm Quyến. Đến cuối năm nay Wal-Mart sẽ có 115 siêu thị ở nước này
Với hàng loạt liên doanh và công ty 100% vốn Trung Quốc trong lĩnh vực sản xuất xe hơi, thị trường này là đất hứa cho họ. Người ta tính trung bình mỗi ngày có thêm 1.000 chiếc xe mới lăn bánh tại Bắc Kinh. Ước tính có đến 37% người dân Trung Quốc biết lái xe hơi. Tuy hiện nay số xe hơi trên 1.000 dân Trung Quốc là 9 so với 450 của Mỹ, nhưng đến năm 2025, dự kiến Trung Quốc có nhiều xe hơi hơn Mỹ.
Chính vì thế, hãng xe hơi đắt tiền Rolls-Royce đã xếp Trung Quốc là thị trường nóng số 1 của họ. Giá trung bình một chiếc Rolls-Royce tại thị trường số 1 này là 397.000USD, và có đến 96% người Trung Quốc mua xe thanh toán ngay bằng tiền mặt. Đến cuối năm nay, tổng số đường cao tốc của Trung Quốc sẽ dài gấp 1,5 lần chu vi trái đất. Tuy nhiên, số tai nạn xe cộ ở nước này lại cao gấp 4,5 lần so với Mỹ.
Nhìn chung: Từ những thay đổi ngoạn mục trong nền kinh tế vĩ mô, cuộc sống của người dân Trung Quốc cũng theo đó mà thay da đổi thịt. Những vật dụng mà cách đây hơn 30 năm người dân không bao giờ nghĩ tới như là tivi tủ lạnh thì giờ đây nó hiện hữu ở hầu hết mọi gia đình Trung Quốc. Tầng lớp Trung lưu ở Trung Quốc cũng tăng lên đáng kể và rất nhiều người Trung Quốc có nhà riêng với đầy đủ tiện nghi hiện đại cùng với những chiếc ôtô sang trọng. Người dân Trung Quốc giờ đây không phải lo sợ vì không đủ ăn như trước đây nữa thay vào đó là nỗi lo vì… ăn quá nhiều. Tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn không ít hạn chế và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đã thúc giục người dân nước mình không được bằng lòng với những thành tựu đó và không ngừng tiến lên phía trước.
Trên đây là một số thông tin về tình hình đất nước Trung Quốc từ khi tiến hành đổi mới cho đến nay. Hy vọng se giúp ít cho bạn. Đọc xong nhớ cho điểm nha bạn.Thân chào!