Tiếng chân chạy nặng nề, bụi cuộn dưới bụng những chú voi đua, sợi dây thòng lọng tết bằng da trâu tung ra phía trước từ tay người quản tượng vươn đứng trên đầu voi. “Hây...! hây...!”, tiếng hô cùng nhịp chiếc búa gỗ trong tay người quản tượng thứ hai nện vào mông thúc voi tiến lên trong tiếng reo hò của hàng ngàn người cổ vũ màn trình diễn bắt voi rừng đầy hào khí mở đầu lễ hội đua voi tại xã Krông Ana, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đăk Lăk.

Hội thi voi Đăk Lăk diễn ra hai năm một lần kể từ năm 1985. Những lần thi trước diễn ra vào dịp Tết tháng Ba của các dân tộc Tây Nguyên. Tuy nhiên đó là mùa voi tìm bạn, chúng dễ xao lãng thi thố và thành tích lại không cao. Lần này lịch thi vào đầu mùa khô(từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau) phù hợp hơn với các “vận động viên” voi bởi chúng sung sức sau mùa mưa và tỏ ra nghiêm túc đua tài.

Những vùng nuôi voi nổi tiếng của Đăk Lăk như Buôn Đôn, Lắc, Ea Súp, Krông Bông, Yok Đôn đều dẫn voi về dự thi, tổng cộng 28 “vận động viên” voi các lứa tuổi, không phân biệt giới tính cùng nhau đua tài ở các môn: chạy 100m, bơi vượt sông Sêrêpôc, kéo vật nặng, ném gỗ, đá bóng. Đặc biệt hội thi năm nay xuất hiện voi Thoong Khăm, Thoong Ngân mới bắt ở rừng Tánh Linh năm 2001 và được thuần dưỡng tại Vườn Quốc gia Yok Đôn. Thú vị nữa khi được biết chú voi Khăm Sin (Buôn Đôn) từng lon ton theo mẹ dự cuộc thi đầu tiên vào năm 1985, nay đã là chú voi lực lưỡng trong đội hình mạnh nhất. Thu hút sự quan tâm của người hâm mộ phải kể là “cụ” voi Y Trút (đội Krông Pông) năm nay 67 tuổi, một cựu chiến binh voi từng góp sức tham gia vận tải lương thực, vũ khí trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, lập nhiều chiến công. Năm 2001, voi Y Trút còn tham gia trong dự án săn bắt, di chuyển đàn voi dữ từ rừng Tánh Linh (Bình Thuận) đến Vườn Quốc gia Yok Đôn.

Hội thi là dịp trổ tài của người huấn luyện – các nài voi – hậu duệ của những nhà săn bắt thuần dưỡng voi nổi tiếng tại các buôn làng Tây Nguyên. Ngày nay, những đàn voi rừng Đông Nam Á chỉ còn thưa thớt dưới chân dãy núi Chư Yang Sin, trong rừng Cư Jút, Đắc R’lấp, trong Vườn Quốc gia Yok Đôn... Và với luật bảo vệ rừng và thú rừng, sẽ không còn cơ hội cho những người hùng của buôn làng trổ tài bắt voi về luyện dạy. Thay vào đó, tinh hoa của nghệ thuật thuần dưỡng voi đang được tiếp nối bằng những nỗ lực tạo nên các thế hệ voi nhà, vật nuôi đặc biệt gắn liền với lịch sử kinh tế và văn hóa của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.