Để tài:
THÁI ĐỘ CỦA VUA QUAN NHÀ NGUYỄN TRƯỚC CUỘC XÂM LƯỢC CỦA THỰC DÂN PHÁP (1858 - 1874)
Qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, từ thuở các vua Hùng đến thời kì Tây Sơn, với một sức sống kì lạ, dân tộc Việt Nam đã hiên ngang cùng với các dân tộc khác luôn luôn có mặt trên vũ đài lịch sử.
Nhưng từ những năm cuối thế kỉ XVIII, dân tộc Việt Nam bước vào thời kì thử thách lớn. Ra đời sau mấy thế kỉ chiến tranh nông dân và là sản phẩm cuối cùng của cuộc chiến tranh nông dân dai dẳng ấy, các triều vua từ Gia Long (1802-1820) đến Tự Đức (1847-1883) đã mang nặng ý thức phục thù không những của chính bản thân tập đoàn phong kiến nhà Nguyễn, mà còn là của các tập đoàn phong kiến lâu đời khác đối với phong trào nông dân chống phong kiến vốn dấy lên từ thế kỉ XVI. Vì thế, khác hẳn với sự xác lập của hầu hết các triều đại phong kiến trong lịch sử nước ta trước kia, việc Nguyễn Phúc Ánh hết nhờ phong kiến Xiêm, lại dựa vào tư bản Pháp để hấp tấp đặt chiếc ngai vàng cho dòng họ Nguyễn Phúc ở đất Phú Xuân năm (1802), hoàn toàn không phải là kết quả trực tiếp hay gián tiếp của một sự hòa hoãn mâu thuẫn giai cấp trong nội bộ dân tộc ở một tình thế lịch sử mới. “Chiến tranh nông dân vẫn cứ tiếp diễn liên tục và rộng khắp. Triều đại Nguyễn Phúc đối lập với tất cả, nên sợ sệt tất cả và phải đối phó với tất cả, do đó nó lại càng “ngu dần và ngoan cố”.”(Lê Duẩn-Một vài đặc điểm của cách mạng Việt Nam, Sự thật, Hà Nội, 1959,tr9) giẫm chân tại chỗ về đối nội và đối ngoại. Đến khi Tự Đức lên ngôi thì nền thống trị của dòng họ Nguyễn Phúc đang đứng trước nguy cơ bị sụp đổ.
Giữa lúc đó, ngày 01/9/1858, liên quân Pháp và Tây Ban Nha tấn công Đà Nẵng, chính thức nổ súng xâm lược nước ta. Do xuất phát từ chỗ bảo vệ triệt để quyền thống trị bóc lột nhân dân của tập đoàn phong kiến Nguyễn Phúc mà; một mặt thì triều đình Huế đứng đầu là Tự Đức đã tự hãm vào cái thế “lỗi thời, bất lực, hèn yếu” (Lê Duẩn-Giai cấp vô sản với vấn đề nông dân trong cách mạng Việt Nam, Sự thật, Hà Nội, 1965, tr25) vì không cùng đứng được với nhân dân chống giặc; nhưng mặt khác thì nó vẫn còn muốn cố giữ đến cùng sự trọn vẹn và tuyệt đối quyền thống trị bóc lột nhân dân đó trước giặc ngoại xâm. Chính tính chất hai mặt kia đã đẻ ra cái chủ trương “lấy chủ đợi khách” và “chiến lược thủ để hòa” của vua quan triều đình Huế, hoàn toàn xa lạ với truyền thống chống giặc của dân tộc ta ở các triều đại trước. Kết quả là từ 01/9/1858 đến 15/03/1874, triều đình Huế đã nhanh chóng từ “thủ để hòa” (tự chọn thế thủ để nhường thế công cho giặc) chuyển sang cầu hòa, đi theo “lương tâm hảo ý của kẻ xâm lược”, cắt đất cho giặc, thừa nhận chính quyền của giặc lúc đầu chỉ ở ba tỉnh miền Đông, rồi sau đó nhượng hẳn toàn bộ vùng đất Nam Kì ruột thịt cho thực dân Pháp cai trị. Trải qua giai đoạn chống thực dân Pháp xâm lược (từ 1858-1874) đã cho thấy rằng; tập đoàn vua quan phong kiến nhà Nguyễn đã không dám đương đầu quyết liệt với giặc và đã cam tâm đầu hàng chúng quá sớm. Sở dĩ như thế là vì chính họ đã tự tạo ra cái thế bị cô lập, do dự, yếu hèn trước bọn cướp nước, họ đã tự phá hoại sự thống nhất và đoàn kết dân tộc. Trong mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước, sở dĩ dân tộc ta đã chiến thắng bất cứ kẻ thù xâm lược nào là vì dân tộc ta có sức mạnh vô địch của khối đại đoàn kết dân tộc. Từ đầu bọn vua quan triều đình Huế đã phá vỡ sức mạnh ấy, với hàng loạt chính sách cực kì phản động về mọi mặt, tự họ đã làm mất chỗ dựa trong điều kiện lịch sử chống ngoại xâm của nước ta lúc bấy giờ là nông dân.
Chính vì lẽ đó, đã thôi thúc tôi – sinh viên năm cuối của khoa sư phạm, chuyên ngành lịch sử quyết tâm tìm hiểu và làm sáng tỏ thêm về thái độ của bọn vua quan nhà Nguyễn đối với hành động xâm lược của thực dân Pháp từ khi chúng đặt chân đầu tiên vào nước ta (1858) cho đến khi chúng chính thức nắm được toàn bộ vùng đất Nam Kì (1874) . Và tên đề tài mà tôi chọn để nghiên cứu, tìm hiểu và cũng là bài luận để tôi làm cơ sở kết thúc khóa học của mình là
“Thái độ của vua quan nhà Nguyễn trước cuộc xâm lược của thực dân Pháp (1858-1874)”.
Bố cục đề tài gồm 4 chương.
Chương I. Bối cảnh Việt Nam trước âm mưu xâm lược của thực dân Pháp (từ đầu thế kỉ XIX- trước 1858).
Chương II. Thái độ của vua quan nhà Nguyễn trong tiến trình thực dân Pháp xâm lược Việt Nam từ 1858-1862.
Chương III. Thái độ của vua quan nhà Nguyễn đối với cuộc xâm lược của thực dân Pháp sau hiệp ước 1862 đến hiệp ước 1874.
Chương IV. Nguyên nhân dẫn đến thái độ của vua quan nhà Nguyễn đối với thực dân Pháp trong cuộc xâm lược Việt Nam (từ 1858-1874) và Hậu quả của thái độ đó.Cán bộ hướng dẫn: Ths. Khoa Năng Lập
Sinh viên thực hiện: Phan Thị Yến Phương
Các bạn có thể Dowload Luận văn tại
[You must be registered and logged in to see this link.]